解: (1)把$x = 3$代入$(a - 1)x^{2}-4x - 1 + 2a = 0,$得$9(a - 1)-12 - 1 + 2a = 0,$
$\begin{aligned}9a-9-12 - 1 + 2a&=0\\11a-22&=0\\11a&=22\\a&=2\end{aligned}$
原方程可化为$x^{2}-4x + 3 = 0,$因式分解得$(x - 1)(x - 3)=0,$解得$x_{1}=3,$$x_{2}=1。$故$a$的值为$2,$方程的另一个根为$1。$
(2)分类讨论如下:
① 若该三角形的三边都相等,则三边长都为$1$或$3,$所以周长为$1\times3 = 3$或$3\times3 = 9;$
② 若该三角形有两边相等,则三边长分别为$1,$$3,$$3,$所以周长为$1 + 3+3 = 7。$
综上所述,该三角形的周长为$3$或$9$或$7。$